Executieve functies

Ik heb mij de afgelopen jaren verdiept in de executieve functies (EF) en kan hiervoor op meerdere vlakken iets voor u of uw school betekenen. Ik heb ervaring met het scholen van teams op gebied van executieve functies, het opzetten van structuren en organisatie van aanpassingen in onderwijsaanbod, maar ook coaching van leerkrachten en organiseren van intervisiebijeenkomsten. 

Executieve functies… wat zijn dat precies? Het zijn de functies in je brein die het mogelijk maken dat je rationele beslissingen neemt, impulsen beheerst en kunt focussen op wat belangrijk is. Er worden door de meeste studies elf vaardigheden benoemd:

• Respons-inhibitie: nadenken voordat je iets doet.
• Werkgeheugen: informatie in je geheugen houden bij het uitvoeren van complexe taken.
• Emotieregulatie: emoties reguleren om doelen te behalen of gedrag te controleren.
• Volgehouden aandacht: aandachtig blijven, ondanks afleiding.
• Taakinitiatie: op tijd en efficiënt aan een taak beginnen.
• Planning/prioritering: een plan maken en beslissen wat belangrijk is.
• Organisatie: informatie en materialen ordenen.
• Timemanagement: tijd inschatten, verdelen en deadlines halen.
• Doelgericht gedrag: doelen formuleren en realiseren zonder je te laten afschrikken.
• Flexibiliteit: flexibel omgaan met veranderingen en tegenslag.
• Metacognitie: een stapje terug doen om jezelf en de situatie te overzien en te evalueren.

Executieve functies worden ook wel zelfregulerende- of uitvoerende functies genoemd. Het zijn vaardigheden waardoor je sociaal, efficiënt en doelgericht gedrag kunt vertonen. Ze bepalen in hoge mate het schoolsucces, misschien nog wel meer dan de intelligentie. 

Iedereen heeft een profiel van zwakkere en sterkere executieve functies, dit is heel normaal. Soms zijn ze echter zo zwak dat het kind wordt belemmerd in zijn dagelijkse functioneren. Zwakke executieve functies kunnen vaak in verband worden gebracht met een aantal stoornissen, zoals angststoornissen, gedragsstoornissen en autisme. Om de Executieve functies van een kind in beeld te brengen hoeft er geen zwaar onderzoek aan te pas te komen, maar kan een goede observatie of een leergesprek met een kind al een uitstekend middel zijn. 

Ik kom graag met u in contact wat ik op dit gebied voor u, uw kind of uw school kan betekenen. 

Op school kun je op heel veel manieren met de executieve functies aan de slag. In de klas zelf, individueel of in groepjes. Er zijn veel werkvormen, spellen en coachingsvormen hiervoor. De afgelopen jaren heb ik hier veel in ontwikkeld en daarmee kan ik iets betekenen voor jullie school. 

Executieve functies in de klas 

Om jullie onderwijs zo in te richten dat er tegemoet wordt gekomen aan en geoefend wordt met de executieve functies kan ik een aantal studiemomenten aanbieden waarbij een stukje theorie en veel praktijkvoorbeelden worden gekoppeld. Meer kennis van executieve functies voor de teamleden en praktische handvatten om aan het werk te gaan. Ik heb hiervoor vanuit verschillende bronnen materialen verzameld en zelf ontwikkeld die ik bij jullie op school achterlaat, zodat je er ook direct mee aan de slag kunt op school.